شکایت فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی ⚖️
مراحل شکایت برای کلاهبرداری اینترنتی و فیشینگ به همراه معرفی بهترین وکلا در این زمینه.
شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی چگونه صورت میگیرد؟ آیا تا به حال متوجه شدهاید که ممکن است قربانی کلاهبرداریهای اینترنتی شده باشید؟ فیشینگ، یکی از شیوههای رایج کلاهبرداری آنلاین است که میتواند به راحتی اطلاعات حساس شما را به دست افراد سودجو بیندازد. اما سوال اصلی اینجاست که در صورت وقوع چنین جرمی، چطور باید اقدام کرد؟ اگر شما یا یکی از اطرافیانتان قربانی فیشینگ شدهاید، باید بدانید که اولین قدم برای شکایت، ثبت شکواییه در دادسرای عمومی و انقلاب یا دادسرای جرایم رایانهای است.
مراحل رسیدگی به این شکایتها از بررسیهای اولیه در پلیس فتا شروع میشود و در نهایت به دادگاه ارجاع داده میشود. در این مسیر، داشتن وکیل باتجربه و متخصص میتواند بسیار کمککننده باشد. وکیل برجسته و باتجربه، آقای سعید نقدی، با دانش و تجربهای که در این زمینه دارند، میتوانند شما را در مسیر شکایت از فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی به درستی راهنمایی کرده و حقوق شما را در این فضای پیچیده و آنلاین حفظ کنند.
فهرست مطالب
کلاهبرداری اینترنتی چیست؟
کلاهبرداری یکی از جرایم مشخصشده در قانون مجازات اسلامی و قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری است. به طور کلی، کلاهبرداری به معنای فریب دیگران به قصد تحصیل مال یا منفعت به شیوههای غیرقانونی است. در این جرم، شخص مجرم با استفاده از حیله و تقلب، از ابزارهای غیرمجاز برای به دست آوردن اموال یا منافع استفاده میکند و این اقدام معمولاً با فریب دادن افراد دیگر انجام میشود.
با توجه به گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در زندگی روزمره، کلاهبرداریها تنها محدود به دنیای واقعی نمیماند. امروزه این نوع جرم در بستر آنلاین نیز شایع شده است، بهویژه که مجرمان میتوانند هویت خود را در فضای اینترنت به راحتی پنهان کنند و از مجازاتها فرار کنند. به همین دلیل، جرم کلاهبرداری اینترنتی در قانون جرایم رایانهای مصوب سال 1388 پیشبینی شده و برای آن مجازاتهای خاصی در نظر گرفته شده است.
بر اساس ماده 13 این قانون، که در ماده 741 قانون مجازات اسلامی سال 1392 نیز آمده، کلاهبرداری اینترنتی به این صورت تعریف شده است:
هر کس به طور غیرمجاز از سامانههای رایانهای یا مخابراتی با انجام اقداماتی چون محو، ایجاد یا متوقف کردن دادهها یا مختل کردن سامانهها، وجه، مال، منفعت، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگران تحصیل کند، علاوه بر بازگرداندن مال به صاحب آن، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی معادل 20 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
بنابراین در شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی می توان گفت، کلاهبرداری اینترنتی همان کلاهبرداری سنتی است که بهوسیله فریب دیگران برای به دست آوردن اموالشان صورت میگیرد، اما اینبار از طریق اینترنت انجام میشود. علاوه بر این، در ماده 67 قانون تجارت الکترونیکی نیز جرم کلاهبرداری به این شکل تعریف شده است:
هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با سوءاستفاده یا استفاده غیرمجاز از داده پیامها، برنامهها و سیستمهای رایانهای، به ارتکاب افعالی مانند ورود، محو، توقف دادهها یا مداخله در عملکرد سیستمهای رایانهای بپردازد و از این طریق دیگران را فریب داده یا سیستمهای پردازش خودکار را گمراه کند و از این طریق مال یا امتیاز مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، مجرم محسوب میشود و علاوه بر رد مال به صاحب آن، به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مبلغ بهدستآمده محکوم خواهد شد.
یک مثال رایج از کلاهبرداری اینترنتی، کلاهبرداری مثلثی است. در این روش، مجرم از فروشندهای کالا خریداری میکند و سپس آگهی مشابهی برای فروش همان کالا منتشر میکند. وقتی خریداری برای کالا پیدا شد، شماره کارت فروشنده اصلی را به خریدار میدهد تا مبلغ را به حساب او واریز کند. سپس خود مجرم کالا را خریداری کرده بدون آنکه هیچ پولی پرداخت کرده باشد.
روش دیگری که کلاهبرداران استفاده میکنند، انتشار آگهیهای جعلی مبنی بر کار در منزل است. در این شیوه، کلاهبرداران به بهانه استخدام افراد، اطلاعات حساب شخصی آنها را جمعآوری میکنند و از آن برای پولشویی استفاده میکنند. این امر باعث میشود که صاحبکار بهعنوان مجرم شناخته شود.
نکته مهم درباره کلاهبرداری اینترنتی این است که این نوع جرایم میتواند بهوسیله فیشینگ یا برداشت غیرمجاز از حساب دیگران صورت گیرد. علاوه بر این، برخی فروشگاههای اینترنتی نیز ممکن است درگیر کلاهبرداری شوند. از این رو، ضروری است که کاربران بهطور دائم مراقب باشند و اقدامات لازم برای پیشگیری از وقوع کلاهبرداریهای اینترنتی را انجام دهند.
قانون جدید مجازات و شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی
با توجه به اینکه اینترنت امروزه به بخشهای مختلف زندگی تجاری و کاری نفوذ کرده و بسیاری از فعالیتها از طریق آن انجام میشود، لازم است تا قوانینی برای مقابله با تخلفات و جرایم اینترنتی وضع گردد. یکی از این قوانین، ماده ۶۷ قانون تجارت الکترونیکی است که به کلاهبرداری اینترنتی پرداخته است. طبق این ماده، هرگاه فردی در هنگام انجام مبادلات الکترونیکی با سوءاستفاده از پیامها، برنامهها و سیستمهای رایانهای دیگران را فریب دهد یا با ورود به سیستمها، حذف یا توقف پیامها و مداخله در عملکرد برنامهها اختلال ایجاد کند، به عنوان مرتکب کلاهبرداری اینترنتی شناخته میشود.
در صورتی که فردی از این طریق به اموال یا امتیازات مالی دست یابد و اموال دیگران را به تصاحب خود درآورد، او مجرم شناخته میشود. مجازات برای این نوع جرم شامل بازگرداندن اموال به صاحبان اصلی آن، حبس از یک تا سه سال و پرداخت جریمه نقدی است. این قانون به منظور حفاظت از حقوق افراد و پیشگیری از تخلفات در فضای اینترنت وضع شده است.
معرفی وکلای برتر در این زمینه
برای رسیدگی به شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی نیازمند مشاوره و همکاری وکیل مطرح است که برخی از این وکلا شامل:
آقای سعید نقدی، یکی از وکلای برجسته و نامآشنای کشور، با سالها تجربه در حوزه حقوقی و توانایی در مدیریت پروندههای پیچیده، به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای مشاوره و وکالت مطرح و بهترین وکیل مشهد هستند. ایشان به دلیل تسلط بر قوانین حقوقی و کیفری، توانستهاند موفقیتهای چشمگیری در پروندههای مختلف به دست آورده و اعتماد موکلان خود را جلب کنند.
سرکار خانم نرگس نقدی با بیش از 14 سال سابقه فعالیت در شهر تهران و داشتن پرونده های موفق بسیار در زمینه های کیفری و ملکی به عنوان یکی از برترین های این حوزه شناخته می شود.خانم نقدی کارشناسی ارشد خود را در حیطه حقوق اسناد و املاک گرفته است.
گروه وکلای جوان ونداد با سابقه درخشان در انجام و پیگیری انواع پرونده ها اعم از حقوقی و کیفری یکی از قویترین تیم های وکالتی در تهران میباشد . این تیم توسط گروهی از وکلای پایه یک دادگستری دارای پروانه معتبر از کانون وکلای دادگستری مرکز و مرکز وکلا دارای دپارتمان های تخصصی در زمینه کیفری، حقوقی، خانواده، ثبتی و قراردادها بوده و مفتخر به ارائه ی کلیه ی خدمات مربوط به حقوق داخلی به شما هموطنان عزیز می باشد.با بیش از هزاران پرونده موفق در زمینه دعاوی ملکی ، زمین خواری ، دعاوی موجر و مستاجر ، کلاهبرداری زمین ، دعاوی کیفری ، دعاوی حقوقی ، امور مربوط به طلاق و … توانسته ایم رضایت هرچه بیشتر موکلین گرامی را جلب نماییم.عناوین خدمات وکالت گروه وکلای رسمی شامل وکالت دعاوی ملکی، وکالت دعاوی کیفری ، وکالت امور ثبت احوال، وکالت امور انحصار وراثت ، وکالت وصول مطالبات، وکالت امور اداری و دولتی ، وکالت دعاوی خانوادگی، وکالت امور قراردادها ، وکالت پرونده های بیمه ، وکالت پرونده های مربوط به تنطیم سند ملک ، وکالت پرونده های کلاهبرداری ملک ، وکالت پرونده های کلاهبرداری خودرو ، وکالت پرونده های طلاق ، وکالت پرونده های فروش مال غیر ، وکالت پرونده های شکایت از قضات ، وکالت پرونده های مالی ، وکالت پرونده های زمین خواری ، وکالت پرونده های کلاهبرداری زمین ، وکالت پرونده های انحصار وراثت و … در سراسر تهران و دیگر شهرها میباشد .
دکتر محمد تقیزاده یکی از وکلای برجسته و پایه یک دادگستری در تهران است. وی یکی از اعضای برجسته کانون وکلای دادگستری مرکز و همچنین، فارغالتحصیل دانشگاه دولتی علامه طباطبایی تهران میباشد. تجربه گسترده، صبر، صداقت، دقت در بررسی پروندهها، و ارائه راهحلهای کارآمد از ویژگیهای برجسته ایشان است. پیگیری مداوم و موفقیت در پروندههای مختلف باعث شده است که دکتر تقیزاده بهعنوان یکی از وکلای خوشنام و موفق کشور شناخته شود.
علیاکبر یزدانی، وکیل پایه یک دادگستری با رتبه ممتاز و عضو کانون وکلای دادگستری مرکز، دانشآموخته رشته حقوق تجاری و اقتصادی بینالملل از دانشگاه تهران است. وی با بیش از 12 سال تجربه موفق در زمینه وکالت و مشاوره حقوقی، سابقه همکاری با اشخاص حقیقی، شرکتهای تجاری و بازرگانی، پیمانکاری، صنعتی، دانشگاهها و مؤسسات علمی و فرهنگی را دارد. ارائه هزاران ساعت مشاوره تخصصی حضوری، تلفنی و آنلاین به افراد داخل و خارج از کشور از دیگر فعالیتهای بارز وی است.
یاس رضایی رودسری، وکیل و مشاور حقوقی، فارغالتحصیل دانشگاه علامه طباطبایی تهران است. وی سابقه همکاری با شرکتهای پیمانکاری و دانشبنیان و همچنین تدریس در زمینه توانمندسازی بانوان در اتاق بازرگانی ایران-سوئیس را در کارنامه خود دارد. گذراندن دورههای تخصصی داوری تجاری و قراردادهای تجاری از دیگر تجربیات ایشان است. همچنین، ارائه مشاوره تخصصی در زمینه ثبت علائم تجاری و رسیدگی به دعاوی مرتبط از دیگر خدمات ارزنده وی میباشد.
بررسی انواع کلاهبرداری اینترنتی
با توجه به بررسی شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی، کلاهبرداریهای اینترنتی یکی از بزرگترین تهدیدات امنیتی در دنیای آنلاین هستند که به صورتهای مختلف و متعددی انجام میشوند. متخصصان امنیت سایبری این کلاهبرداریها را در شش دسته اصلی تقسیم کردهاند که در ادامه به بررسی هرکدام میپردازیم.
- قمار و شرطبندی آنلاین: قمار و شرطبندی در فضای مجازی به یکی از جذابترین فعالیتها برای بسیاری از افراد تبدیل شده است. متأسفانه، افراد به دلیل اعتیاد به این بازیها و وسوسههای مالی ممکن است متوجه از دست دادن داراییهای خود نشوند. سایتهای شرطبندی بهطور هدفمند تلاش میکنند تا با تحریک حس طمع کاربران و ایجاد اعتیاد به بازیها، به اطلاعات بانکی آنها دسترسی پیدا کرده و با خالی کردن حسابهای بانکی، خسارتهای زیادی به آنها وارد کنند.
- فروش حسابهای بازیهای آنلاین: بازیهای آنلاین به ویژه در میان نوجوانان و جوانان از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. برخی افراد از شرایط تحریمها استفاده کرده و حسابهای بازیهای مختلف را میفروشند. این روش نه تنها به کلاهبرداران اجازه میدهد از این فرصتها سود زیادی به دست آورند، بلکه باعث میشود تا کاربران بهویژه کودکان و نوجوانان که از امنیت اطلاعات خود آگاه نیستند، به راحتی فریب بخورند و آسیب ببینند. علاوه بر این، اعتیاد به این بازیها باعث میشود تا افراد بیش از حد معمول هزینه کنند و در نهایت دچار ضرر شوند.
- کلاهبرداری با استفاده از رمزهای پویا: در سالهای اخیر، رمزهای پویا بهعنوان ابزاری برای افزایش امنیت پرداختها معرفی شدهاند. با این حال، کلاهبرداران از این سیستم نیز سوءاستفاده کرده و از روشهای مختلفی چون تماس تلفنی، پیامکی یا آنلاین برای سرقت اطلاعات کاربران استفاده میکنند. این نوع کلاهبرداری میتواند منجر به پرداختهای ناامن از طریق درگاههای جعلی یا لینکهای فیشینگ شود که کاربران با کلیک روی آنها یا نصب برنامهها، به دام کلاهبرداران میافتند.
- کلاهبرداری از طریق برنامههای رژیم غذایی: از دیگر شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی این موضوع است که با توجه به تمایل بسیاری از افراد برای حفظ سلامتی و تناسب اندام، اپلیکیشنهای رژیم غذایی مخاطبان زیادی پیدا کردهاند. برخی از این اپلیکیشنها توسط کلاهبرداران ساخته میشوند که با وعدههای دروغین در خصوص رژیمهای غذایی تضمینی، از کاربران هزینههای زیادی دریافت میکنند. این کلاهبرداران بهطور معمول پس از دریافت مبلغ، هیچ نتیجهای به کاربران ارائه نمیدهند و در عین حال ممکن است لینکهایی ارسال کنند که با نصب آنها، اطلاعات شخصی کاربران به سرقت میرود.
- کلاهبرداری از طریق اپلیکیشنها: بسیاری از اپلیکیشنهای رژیم غذایی که بهطور غیرقانونی و با وعدههای دروغین فعالیت میکنند، هدفشان سرقت اطلاعات شخصی کاربران است. این اپلیکیشنها از سوءاستفاده از اعتماد افراد بهره میبرند و بدون ارائه نتیجه مطلوب، اطلاعات حساسی را از آنها به سرقت میبرند.
- کلاهبرداری با استفاده از شمارههای تماس اینترنتی: کلاهبرداران با استفاده از شمارههای تماس اینترنتی به کاربران زنگ میزنند و در طول تماسهای کوتاه، اطلاعات شخصی و بانکی آنها را هک میکنند. علاوه بر این، برخی از آنها با وعدههای دروغین یا هدیههای فریبنده کاربران را به استفاده از خدماتی ترغیب میکنند که در حقیقت راههایی برای کلاهبرداری هستند.
- فیلترشکنها بهعنوان ابزار دزدی اینترنتی: با توجه به شرایط تحریمها و محدودیتهای دسترسی به برخی شبکههای اجتماعی و سایتها، بسیاری از کاربران به دنبال استفاده از فیلترشکنها هستند. متأسفانه، بسیاری از فیلترشکنها به ابزاری برای کلاهبرداران تبدیل شدهاند. این افراد با تبلیغ و تشویق کاربران به نصب فیلترشکنها، بهراحتی به اطلاعات شخصی آنها دسترسی پیدا میکنند و بدون اطلاع کاربران، جرمهای بزرگی مرتکب میشوند.
در نهایت، شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی در انواع مختلف خود تهدیدات جدی برای امنیت اطلاعات شخصی و مالی افراد ایجاد میکنند. برای جلوگیری از افتادن در دام اینگونه جرایم، داشتن آگاهی و دقت لازم در استفاده از اینترنت امری ضروری است.
نحوه شکایت از جرم فیشینگ
اگر فردی قربانی جرم فیشینگ، یعنی سرقت و کلاهبرداری اینترنتی، شود، باید فوراً اقدام به ثبت شکایت کند. اهمیت این کار در این است که باید قبل از آنکه مجرم مال مسروقه را به شخص دیگری انتقال دهد، اقدامات قانونی لازم انجام شود. در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان از جرم فیشینگ شکایت کرد، باید گفت که سه روش اصلی برای طرح شکایت وجود دارد.
- مراجعه به پلیس فتا: اولین روش شکایت از جرم فیشینگ، مراجعه به پلیس فتا در شهرستانها است. در این روش، فرد باید پس از طی مراحل قانونی، شکایت خود را ثبت کند. برای ثبت شکایت در پلیس فتا، ارائه مدارک و مستندات مورد نیاز مانند پرینت حساب ضروری است. علاوه بر مراجعه حضوری، افراد میتوانند از طریق سایت پلیس فتا نیز تخلفات فیشینگ را گزارش دهند. اما لازم به ذکر است که گزارش در سایت پلیس فتا تنها به معنای اطلاعرسانی است و برای شکایت قانونی، نیاز به اقدامات بیشتر خواهد بود.
- شکایت در مراجع کیفری: روش دوم این است که مالباختگان به صورت حضوری شکایت خود را در مراجع کیفری مطرح کنند. دادسرای عمومی و انقلاب در شهرستانها، و دادسرای جرایم رایانهای در تهران، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم فیشینگ هستند. در این روش نیز، برای شکایت نیاز به ارائه مدارک اثباتی مانند پرینت حساب و سایر مستندات مرتبط میباشد.
- شکایت الکترونیکی از طریق سامانه ثنا: برای پیگیری شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی امروزه، با توجه به الکترونیکی شدن فرآیندهای قضائی، امکان شکایت از جرم فیشینگ به صورت آنلاین نیز وجود دارد. این کار از طریق سامانه ثنا و بدون نیاز به مراجعه حضوری به دادسراها انجام میشود. برای این کار، شاکی ابتدا باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضائی مراجعه کرده و شکوائیه خود را ثبت کند. سپس مدارک اثباتی جرم مانند پرینت حساب، پرینت سایت جعلی و سایر مستندات مربوطه باید به شکوائیه ضمیمه شود.
در نتیجه، برای جلوگیری از هرگونه آسیب بیشتر، باید سریعاً پس از اطلاع از وقوع جرم فیشینگ، اقدام به شکایت کرده و مدارک لازم را به مراجع قانونی ارائه داد.
مراجع معتبر برای طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
دادسرای جرایم رایانهای بهعنوان مرجع تخصصی برای رسیدگی به جرایم مرتبط با اینترنت و رایانه شناخته میشود. اگر پروندهای به پلیس فتا ارجاع شود، این سازمان مسئول جمعآوری اطلاعات و انجام تحقیقات مقدماتی خواهد بود. در این صورت، شاکی باید به پلیس فتا مراجعه کند تا تحقیقات لازم انجام شود. پس از اتمام تحقیقات، پرونده مجدداً به دادسرا ارسال خواهد شد.
اگر پرونده به یکی از شعب بازپرسی یا دادیاری فرستاده شود، شاکی پس از دریافت شکواییه از معاونت ارجاع، باید به شعبه مربوطه مراجعه کند تا شکایت ثبت شود. در این مرحله، ممکن است دادیار یا بازپرس دستورات لازم را به پلیس فتا برای ادامه تحقیقات صادر کنند. در چنین شرایطی، شاکی باید به پلیس فتا مراجعه و گزارشهای مورد نیاز را ارائه دهد تا پرونده به شعبه ذیربط ارجاع گردد.
پس از تکمیل تحقیقات در دادسرا در شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی، پرونده به دادگاه کیفری ارسال خواهد شد تا حکم نهایی صادر شود. در صورتی که جرم کلاهبرداری اینترنتی اثبات شود، مجرم به مجازات قانونی مشخصی محکوم خواهد شد. این فرآیند، از پیگیری اولیه تا صدور حکم نهایی، با دقت و مطابق با ضوابط قانونی انجام میشود.
زمان مناسب و هزینه لازم در شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی
بهطور کلی، شکایتهای حقوقی و کیفری هزینههایی را برای شاکی به همراه دارند. برای طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی، ابتدا باید این شکایت به مراجع قضایی صالح ارسال شود. اولین قدم در این مسیر، تنظیم شکواییه است که برای انجام صحیح آن به کمک یک وکیل با تجربه در تنظیم قراردادها و امور قضایی در تهران نیاز خواهید داشت.
هزینههای مرتبط با طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی بستگی به شرایط خاص پرونده و مراحل مختلف آن دارد و نمیتوان مبلغ ثابتی برای آن در نظر گرفت. این هزینهها ممکن است بسته به پیچیدگی پرونده و نوع خدمات حقوقی متغیر باشند.
در مورد زمان لازم برای پیگیری شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی، روند آن نیز بهطور دقیق قابل پیشبینی نیست. زمان مورد نیاز برای رسیدگی به چنین پروندههایی معمولاً بستگی به جزئیات پرونده و حجم کار دادگاه دارد. گاهی اوقات رسیدگی به شکایتها ممکن است سه تا شش ماه طول بکشد، اما در برخی موارد، ممکن است این روند به مدت بیشتری کشیده شود. بنابراین، زمان رسیدگی به این پروندهها بسته به شرایط خاص آنها متفاوت خواهد بود.
افرادی که هدف کلاهبرداری فیشینگ قرار میگیرند
افرادی که در دام کلاهبرداری فیشینگ گرفتار میشوند، معمولاً کسانی هستند که از اطلاعات و تهدیدات آنلاین آگاهی ندارند و بهراحتی به اعتماد دیگران، اطلاعات حساس خود را در اختیار مجرمان قرار میدهند. این افراد با فاش کردن اطلاعات حسابهای بانکی خود به مجرمان، شرایط وقوع جرم را فراهم میکنند.
در بعضی موارد، برخلاف برداشت پول از حساب قربانیان، مبلغی بهصورت ناچیز یا حتی کلان به حساب آنها واریز میشود. این واریزها گاهی میتواند خطرناکتر از برداشت مستقیم از حساب باشد. چرا که وقتی پول به حساب قربانی واریز میشود، آن حساب به نوعی به یک کیف پول برای مجرمان تبدیل میشود. در این صورت، قربانی ممکن است در آینده توسط دیگر افراد، که خود قربانی جرمهای فیشینگ هستند، به عنوان شریک جرم شناخته شده و متهم شود.
اگر حتی مبلغ اندکی به حساب شما واریز شد، ضروری است که فوراً به بانک مراجعه کنید و پیگیریهای حقوقی لازم را برای جلوگیری از هرگونه مشکل در آینده انجام دهید. در برخی پروندههای فیشینگ، ممکن است مبلغی در دهها حساب مختلف جابهجا شود تا رد مجرمان گم شود. این نقل و انتقالات اغلب به دلیل تلاش مجرمان برای مخفی کردن هویت اصلی آنها و پیچیدهتر کردن مسیر بررسیها انجام میشود.
شرایط اثبات و وقوع جرم فیشینگ
برای اینکه یک جرم فیشینگ یا شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی بهطور قانونی پیگیری شود، باید شرایط خاصی وجود داشته باشد، مشابه دیگر انواع جرایم:
- آگاهی و قصد مجرم: اولین شرط این است که فرد مرتکب جرم باید بالغ، عاقل و مختار باشد. اگر مجرم در شرایطی مانند جنون، محجوریت یا تحت فشار و اکراه جرم را مرتکب شود، جرم فیشینگ واقع نمیشود.
- وجود سوءنیت: مرتکب باید نیت مجرمانه، یعنی سوءنیت، داشته باشد. این یعنی قصد کلاهبرداری و سوءاستفاده از اطلاعات قربانی باید بهطور روشن و آگاهانه باشد.
- فضای مجازی: جرم فیشینگ بهطور خاص باید در بستر فضای مجازی و از طریق درگاههای اینترنتی انجام شود. این ویژگی خاص باعث میشود که این جرم در تعریف کلاهبرداری اینترنتی قرار گیرد و از سایر جرایم متمایز شود.
توصیههایی برای جلوگیری از گرفتار شدن در دام فیشینگ
با وجود تمامی هشدارها و توصیههایی که به منظور پیشگیری از کلاهبرداری فیشینگ داده میشود، مجرمان همچنان روزانه بسیاری از افراد را فریب میدهند. اما برای کاهش احتمال گرفتار شدن در دام این جرم، بهترین راهکار، بهروز نگهداشتن اطلاعات شخصی و آگاهی در زمینه نقل و انتقالات اینترنتی است.
اگرچه فیشینگ بهطور کامل قابل پیشگیری نیست، اما با رعایت برخی نکات اساسی که توسط متخصصان حقوقی و پلیس فتا توصیه شده، میتوان احتمال وقوع آن را تا حد زیادی کاهش داد:
- استفاده از وبسایتهای معتبر برای خرید آنلاین: هنگام خرید اینترنتی، تنها از سایتهای شناختهشده و معتبر استفاده کنید تا از فریب سایتهای جعلی جلوگیری کنید.
- توجه به هشدارهای پلیس فتا: به تمامی پیامهای کوتاهی که پلیس فتا در خصوص پیشگیری از فیشینگ ارسال میکند، توجه ویژهای داشته باشید.
- استفاده از رمز پویا: رمز پویا جایگزین رمز ثابت است و این اقدام یکی از سیاستهای مؤثر بانکها برای کاهش خطر فیشینگ در ایران محسوب میشود.
- احتیاط در استفاده از دستگاههای خودپرداز: تحت هیچ شرایطی، از جمله در هنگام برنده شدن در مسابقات یا ثبت شکایات، اطلاعات کارت یا حساب خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.
- دور انداختن رسیدهای بانکی: رسیدهایی که از دستگاههای کارتخوان یا خودپرداز دریافت میکنید، فوراً در سطل زباله بیندازید و آنها را در اطراف دستگاه خودپرداز رها نکنید.
- گم کردن کارت بانکی: در صورتی که کارت بانکی خود را گم کردید، در اسرع وقت به شعبه بانک مراجعه کرده یا از اپلیکیشن بانک خود برای مسدود کردن کارت استفاده کنید.
- احتیاط در مواجهه با تخفیفهای غیرمعمول: به تخفیفهای بسیار زیاد و وسوسهانگیز شک کنید و از کلیک روی تبلیغات مشکوک در فضای مجازی پرهیز کنید.
- استفاده از کارت جداگانه برای خرید آنلاین: برای خریدهای اینترنتی، بهتر است از کارتهای جداگانه استفاده کنید که موجودی آنها محدود باشد تا در صورت وقوع مشکل، خسارت کمتری متحمل شوید.
- اطمینان از معتبر بودن سایتها: سایتهای معتبر باید در ابتدای آدرس خود https داشته باشند. در صورتی که s در انتهای http نباشد، نشاندهنده جعلی بودن سایت است.
- وجود قفل سبز رنگ در کنار آدرس سایت: سایتهای امن باید یک قفل سبز رنگ در کنار آدرس https داشته باشند. اگر این قفل موجود نباشد یا رنگ آن متفاوت باشد، به احتمال زیاد سایت جعلی است.
- کد امنیتی تغییرپذیر: کد امنیتی پرداخت باید قابلیت تغییر داشته باشد. اگر کد ثابت باشد، به درگاه پرداخت شک کنید و از انجام تراکنش خودداری کنید.
کلام پایانی
شکایت برای فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی، بهعنوان جرایمی پیچیده و متنوع، از چالشهای مهم عصر دیجیتال محسوب میشوند. این جرایم نهتنها به اموال افراد آسیب میرسانند، بلکه اعتماد کاربران به فضای اینترنت را نیز تضعیف میکنند. آگاهی از حقوق خود، استفاده از مشاوره حقوقی تخصصی، و طرح شکایت قانونی، اصلیترین راهکارهای مقابله با این جرایم هستند. آقای سعید نقدی، وکیل متخصص در حوزه دعاوی سایبری و کلاهبرداری اینترنتی، با سالها تجربه در این زمینه، میتواند نقش کلیدی در ارائه راهکارهای حقوقی مناسب و دفاع از حقوق شما ایفا کند.
سوالات متداول
- فیشینگ چیست و چگونه عمل میکند؟
فیشینگ به فرایند سرقت اطلاعات حساس کاربران (مانند رمز عبور یا اطلاعات کارت بانکی) از طریق ایجاد صفحات جعلی یا پیامهای فریبدهنده گفته میشود. این صفحات بهگونهای طراحی میشوند که کاربران تصور کنند به وبسایت رسمی دسترسی دارند.
- چگونه میتوانم از کلاهبرداری اینترنتی شکایت کنم؟
برای شکایت، ابتدا باید مستندات لازم مانند رسیدهای پرداخت، پیامهای مشکوک یا صفحات جعلی را جمعآوری کنید. سپس میتوانید به دادسرای جرایم رایانهای مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید. در این فرایند، مشاوره با وکلای متخصص مانند سعید نقدی بسیار مفید است.
- چه مدارکی برای اثبات کلاهبرداری اینترنتی لازم است؟
مدارکی مانند اسکرینشات از صفحات جعلی، ایمیلها، پیامکها، رسیدهای بانکی، و مکاتبات شما با کلاهبردار میتوانند بهعنوان شواهد ارائه شوند.
- چگونه از فیشینگ پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از فیشینگ، از ورود اطلاعات حساس در وبسایتهای غیرمعتبر خودداری کنید، آدرس وبسایتها را بهدقت بررسی کنید، از رمزهای قوی استفاده کنید و به پیامها و ایمیلهای مشکوک پاسخ ندهید.
- آیا مجازات قانونی برای کلاهبرداری اینترنتی وجود دارد؟
بله، مطابق ماده 13 قانون جرایم رایانهای، مجازات کلاهبرداری اینترنتی شامل حبس از یک تا پنج سال، جریمه نقدی، و بازگرداندن اموال مسروقه به قربانیان است. بهرهمندی از وکلای باتجربه در این حوزه میتواند به پیشبرد بهتر پرونده کمک کند.
در نهایت، بهرهگیری از تخصص افراد مجرب مانند **سعید نقدی** میتواند در دفاع از حقوق شما و جلوگیری از تکرار چنین جرایمی نقشی اساسی داشته باشد.