پایان یک زندگی مشترک همیشه ساده نیست و اجرای احکام طلاق، مرحله‌ای حیاتی در تحقق این پایان است که نیازمند دقت و آگاهی کامل از قوانین و فرآیندهای حقوقی مربوطه است. بسیاری از افراد پس از دریافت حکم طلاق با سوالاتی همچون «چگونه حکم طلاق اجرا می‌شود؟» یا «مراحل قانونی اجرای حکم طلاق چیست؟» مواجه می‌شوند. در ایران، اجرای احکام طلاق نه تنها به معنی پایان رسمی ازدواج، بلکه شامل تعیین حقوق مالی، حضانت فرزندان و تنظیم توافقات مربوط به شرایط جدایی است که باید طبق ضوابط دقیق قانونی انجام شود. این فرآیند برای هر نوع طلاق—چه توافقی، چه به درخواست یکی از طرفین و حتی طلاق غیابی—مراحل مشخص و پیچیدگی‌هایی دارد که آگاهی از آن‌ها به تسهیل روند و جلوگیری از مشکلات حقوقی بعدی کمک می‌کند. اگر در جستجوی راهنمایی جامع و گام‌به‌گام برای اجرای حکم طلاق هستید، آشنایی با مراحل قانونی، نقش دادگاه‌ها، دفاتر رسمی و نحوه پیگیری حقوق پس از طلاق اهمیت فراوانی دارد. در ادامه، به بررسی کامل این موضوع، از ثبت دادخواست تا اجرای صیغه طلاق و حمایت‌های قانونی پس از آن، پرداخته شده است تا مسیر اجرای احکام طلاق برای شما روشن و قابل دسترس شود.
فهرست مطالب
اجرای احکام طلاق
مفهوم و اهمیت اجرای احکام طلاق در نظام حقوقی ایران
اجرای احکام طلاق به معنای به اجرا گذاشتن دستورهای قانونی صادره از دادگاه‌ها در خصوص پایان دادن به رابطه زناشویی است. پس از صدور حکم طلاق، باید مراحل اجرایی آن به دقت و در چارچوب ضوابط قانونی طی شود تا آثار حقوقی طلاق برای طرفین به رسمیت شناخته شود. اهمیت اجرای احکام طلاق در ایران به دلیل پیچیدگی‌های مرتبط با حقوق مالی، حضانت فرزندان و شرایط خاص هر نوع طلاق، از جمله طلاق توافقی، طلاق به درخواست زوجه یا زوج، و طلاق غیابی بسیار بالا است. اجرای صحیح این احکام مانع از بروز مشکلات حقوقی و اجتماعی بعدی می‌شود و حقوق هر دو طرف را تضمین می‌کند.
مراحل اجرای احکام طلاق در دادگاه
مراحل اجرای احکام طلاق در دادگاه شامل چند گام اصلی است که هر یک نقش مهمی در تحقق نهایی طلاق دارند:
۱. ثبت دادخواست و ارائه مدارک لازم
در ابتدا زوجین یا یکی از آن‌ها باید دادخواست طلاق را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنند. در این مرحله، ارائه مدارک شناسایی و مدارک مرتبط با ازدواج و شرایط طلاق الزامی است. این مدارک شامل شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج و اسناد مرتبط با فرزندان است. در مواردی که طلاق به درخواست زن یا در شرایط خاصی مطرح می‌شود، مدارک پزشکی یا مدارک اثبات عسر و حرج نیز ارائه می‌شود.
۲. تعیین جلسات مذاکره و مشاوره
دادگاه خانواده پس از ثبت دادخواست، زوجین را به جلسات مشاوره هدایت می‌کند تا در صورت امکان نسبت به سازش و حفظ زندگی مشترک اقدام شود. اگر سازش حاصل نشود، دادگاه ادامه روند طلاق را پیگیری می‌کند. در طلاق توافقی، توافقات مالی و غیرمالی زوجین در قالب توافقنامه تنظیم می‌شود و به دادگاه ارائه می‌گردد.
۳. صدور گواهی عدم امکان سازش
پس از پایان جلسات مشاوره و مذاکرات، دادگاه در صورت عدم توافق، گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند. این گواهی مدت اعتبار مشخصی دارد (برای طلاق توافقی سه ماه و برای طلاق به درخواست زوجه شش ماه) که زوجین باید در این مدت به دفاتر رسمی طلاق مراجعه کنند و نسبت به ثبت طلاق اقدام نمایند.
۴. ابلاغ و اجرای صیغه طلاق در دفترخانه
پس از ارائه گواهی عدم امکان سازش به دفتر رسمی ازدواج و طلاق، سردفتر اجرای صیغه طلاق را انجام می‌دهد. اگر یکی از زوجین در موعد مقرر در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر با ارسال اخطار اقدام به فراخوان حضوری می‌کند و در صورت عدم حضور، صیغه طلاق جاری و ثبت می‌شود. این روند موجب می‌شود که اجرای حکم طلاق بدون تأخیر انجام شود.
انواع طلاق و نحوه اجرای احکام آن‌ها
طلاق توافقی و اجرای حکم آن
در طلاق توافقی، هر دو طرف با شرایط مالی و غیرمالی طلاق موافقت می‌کنند. پس از ثبت دادخواست و ارجاع به مرکز مشاوره، توافق‌نامه‌ای تنظیم می‌شود که در آن مواردی مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و تقسیم اموال به صورت دقیق مشخص می‌گردد. پس از صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه، زوجین این گواهی را به دفتر رسمی طلاق ارائه می‌کنند و اجرای حکم طلاق با جاری شدن صیغه انجام می‌شود. یکی از مزایای این نوع طلاق، سرعت و کاهش هزینه‌های دادرسی است.
طلاق به درخواست زوجه و اجرای حکم
در طلاق به درخواست زوجه، دادگاه حکم الزام زوج به طلاق یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق را صادر می‌کند. این حکم دارای اعتبار شش ماهه است و زوج موظف است ظرف این مدت به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و نسبت به اجرای صیغه طلاق اقدام کند. در صورت عدم حضور زوج، سردفتر با ارسال اخطار به هردو طرف، اجرای حکم را پیگیری می‌کند و اگر زوج حاضر نشود، صیغه طلاق جاری می‌شود. این روش برای زنانی که شرایط عسر و حرج را اثبات کرده‌اند یا وکالت طلاق دارند کاربرد دارد.
طلاق به درخواست زوج و اجرای حکم
زوج می‌تواند با ثبت دادخواست طلاق و دریافت گواهی عدم امکان سازش از دادگاه، اقدام به طلاق نماید. این گواهی سه ماه اعتبار دارد و زوج باید در این مدت به دفتر رسمی طلاق مراجعه کند. اگر زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر با ارسال اخطار به طرفین، اجرای صیغه طلاق را انجام می‌دهد و حکم طلاق ثبت می‌شود. این روند تسهیل‌کننده اجرای احکام طلاق در مواردی است که زوج تصمیم به جدایی دارد.
طلاق غیابی و اجرای حکم
در طلاق غیابی، که معمولاً زن درخواست طلاق می‌دهد ولی شوهر در محل اقامت حضور ندارد یا مجهول‌المکان است، دادگاه با انتشار آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار وقت دادرسی را به اطلاع شوهر می‌رساند. در این حالت، دادگاه نماینده‌ای را به عنوان سردفتر برای اجرای صیغه طلاق معرفی می‌کند. این روش موجب می‌شود که اجرای حکم طلاق بدون نیاز به حضور طرف مقابل ممکن شود و از طولانی شدن فرآیند جلوگیری گردد.
اجرای احکام طلاق برای ایرانیان مقیم خارج از کشور
اجرای احکام طلاق برای ایرانیان مقیم خارج از کشور خصوصیات و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. در این موارد، قانون ایران بر اساس اصل حاکمیت قانون بر اتباع خود، الزام می‌کند که طلاق ایرانیان باید مطابق با قوانین جمهوری اسلامی ایران به ثبت برسد. ایرانیان مقیم کشورهایی مانند آمریکا یا کانادا می‌توانند طلاق خود را به دو روش حضوری یا آنلاین انجام دهند.
روش حضوری و مدارک مورد نیاز
در روش حضوری، زوجین با مراجعه به مراکز اسلامی یا دفاتر رسمی طلاق در کشور محل اقامت، مدارک ثبت طلاق را ارائه می‌دهند و صیغه طلاق به صورت شرعی و قانونی جاری می‌شود. مدارک مهم شامل شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج، شناسنامه فرزندان و آزمایش عدم بارداری (در صورت درخواست) است. این روش نیازمند حضور فیزیکی زوجین و تکمیل تشریفات مربوطه است.
روش آنلاین و مزایای آن
روش آنلاین اجرای احکام طلاق برای ایرانیان مقیم خارج از کشور، به ویژه در آمریکا، امکان‌پذیر شده است. با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی مانند سامانه میخک و همکاری وکلای متخصص، طلاق بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام می‌شود. این روش موجب کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از مشکلات ناشی از عدم حضور در ایران می‌شود. همچنین، امکان پیگیری حقوقی و ثبت رسمی طلاق در ایران پس از اجرای حکم در خارج از کشور فراهم می‌گردد.
قوانین و شرایط ویژه اجرای احکام طلاق در ایران
اجرای احکام طلاق در ایران تابع قوانین متعدد و شرایط خاصی است که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
تنفیذ احکام طلاق صادره از دادگاه‌های خارجی
برای اینکه احکام طلاق صادره از دادگاه‌های خارجی برای ایرانیان در ایران معتبر باشد، باید شرایطی مانند انطباق حکم با قوانین جمهوری اسلامی ایران و توجه به حقوق مالی و غیرمالی زن رعایت شود. دادگاه‌های ایران بر اساس ماده ۹۷۲ قانون مدنی بررسی می‌کنند که حکم صادره از لحاظ ماهوی با قانون ایران سازگار باشد و همچنین تشریفات قضاوت در دادگاه خارجی به درستی اجرا شده باشد. در صورت عدم تنفیذ حکم، زوجین در وضعیت بلاتکلیفی قرار می‌گیرند و اجرای حکم طلاق در ایران امکان‌پذیر نخواهد بود.
اجرای صیغه طلاق در صورت عدم حضور زوج یا زوجه
ماده ۳۵ قانون حمایت از خانواده مقرر می‌کند که چنانچه زوج در مهلت مقرر به دفترخانه مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند اما زوجه حاضر نشود، سردفتر با ارسال اخطار به زوجین، اجرای صیغه طلاق را انجام می‌دهد. اگر زوجه همچنان حاضر نشود، طلاق ثبت و به اطلاع وی می‌رسد. همچنین در مواردی که زوجه مجهول‌المکان باشد، از طریق نشر آگهی در روزنامه‌ها برای ابلاغ استفاده می‌شود. این مقررات مانع از توقف اجرای احکام طلاق به دلیل عدم حضور یکی از طرفین می‌شود.
حقوق مالی و حضانت پس از اجرای حکم طلاق
اجرای احکام طلاق در ایران مستلزم تعیین و اجرای حقوق مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و تقسیم اموال مشترک است. همچنین حضانت فرزندان طبق قانون به طرفی که صلاحیت بیشتری دارد واگذار می‌شود. دادگاه موظف است در حکم خود این موارد را به طور دقیق مشخص کند تا پس از اجرای حکم طلاق، حقوق طرفین حفظ گردد و از بروز اختلافات بعدی جلوگیری شود.
نکات مهم در اجرای احکام طلاق
نقش وکیل و مشاوره حقوقی در اجرای احکام طلاق
وجود وکیل متخصص در امور خانواده و اجرای احکام طلاق می‌تواند روند اجرای حکم را تسهیل کند و از بروز اشتباهات حقوقی جلوگیری نماید. وکیل با آگاهی از قوانین مرتبط و جزئیات پرونده، می‌تواند در تنظیم مدارک، پیگیری مراحل دادگاه و دفترخانه و دفاع از حقوق موکل مؤثر باشد. همچنین دریافت مشاوره حقوقی پیش از اقدام به طلاق، به جلوگیری از مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
تأثیر شرایط ویژه مانند دوران عقد یا بارداری در اجرای حکم طلاق
در صورتی که طلاق در دوران عقد یا دوران بارداری زن صورت گیرد، اجرای احکام طلاق ممکن است با حساسیت‌های بیشتری همراه باشد. قانون برای حمایت از حقوق زن و فرزند در این شرایط، مقررات خاصی دارد که باید حتماً رعایت شود. به عنوان مثال، در دوران بارداری، حضانت و حقوق مالی زن به دقت بررسی می‌شود و اجرای حکم طلاق به گونه‌ای انجام می‌شود که حقوق فرزند حفظ گردد.
اجرای حکم طلاق در صورت اختلافات مالی و غیرمالی
گاهی اجرای حکم طلاق با مشکلاتی مانند اختلاف در مهریه، نفقه، یا تقسیم اموال مواجه می‌شود. در این حالت، دادگاه‌ها جلسات جداگانه‌ای برای رسیدگی به این مسائل برگزار می‌کنند و اجرای حکم طلاق موکول به رفع این اختلافات نمی‌شود بلکه حقوق مالی به صورت مجزا دنبال می‌شود. این روش از توقف اجرای حکم طلاق جلوگیری می‌کند و حقوق طرفین به صورت مستقل پیگیری می‌شود.
تفاوت اجرای حکم طلاق در مورد ایرانیان شیعه و غیرشیعه
در ایران، اجرای احکام طلاق برای شهروندان غیرشیعه بر اساس مقررات مذهبی مربوط به آن‌ها انجام می‌شود. دادگاه‌ها باید بر اساس قانون اساسی و ماده ۶ قانون مدنی، به احوال شخصیه اقلیت‌های مذهبی احترام بگذارند و اجرای حکم طلاق را مطابق با آیین آن‌ها انجام دهند. این امر باعث تنوع در روند اجرای احکام طلاق و رعایت حقوق اقلیت‌ها می‌گردد.
چالش‌ها و راهکارهای بهبود اجرای احکام طلاق
یکی از چالش‌های اجرای احکام طلاق، تأخیر در صدور و اجرای حکم است که باعث بلاتکلیفی زوجین می‌شود. استفاده از سامانه‌های الکترونیکی ثبت دادخواست و پیگیری پرونده‌ها، معرفی وکیل متخصص، و اعمال مقررات دقیق‌تر در خصوص حضور طرفین در دفترخانه از جمله راهکارهای کاهش مشکلات اجرای حکم است. همچنین آموزش‌های حقوقی به زوجین پیش از طلاق و ارائه مشاوره روان‌شناسی می‌تواند به کاهش اختلافات و تسریع در اجرای احکام کمک کند.
اجرای احکام طلاق و حمایت‌های قانونی پس از آن
پس از اجرای حکم طلاق، حمایت‌های قانونی از جمله تعیین نفقه، حضانت فرزندان و تقسیم اموال به قوت خود باقی است. دادگاه‌ها موظفند نظارت کنند که این حقوق به درستی اجرا شود و در صورت نقض آن‌ها، اقدامات قانونی لازم صورت گیرد. این حمایت‌ها به منظور حفظ کرامت و حقوق هر دو طرف و فرزندان آن‌ها ضروری است.
جمع‌بندی اجرای احکام طلاق
اجرای احکام طلاق در ایران فرآیندی پیچیده و چند مرحله‌ای است که نیازمند توجه به قوانین، ضوابط و شرایط خاص هر پرونده است. آشنایی با مراحل قانونی، انواع طلاق و روش‌های اجرایی برای هر فردی که درگیر این فرآیند است، حیاتی است. استفاده از مشاوره حقوقی و وکیل متخصص در اجرای احکام طلاق، تضمین‌کننده حقوق طرفین و تسهیل‌کننده روند اجرای حکم خواهد بود. به علاوه، توجه به شرایط اقلیت‌های مذهبی و ایرانیان مقیم خارج از کشور، اجرای عادلانه و جامع احکام طلاق را ممکن می‌سازد.
سفری مطمئن در مسیر پایان زندگی مشترک با اجرای صحیح احکام طلاق
اجرای احکام طلاق در ایران، فراتر از صرفاً خاتمه یک رابطه زناشویی، فرآیندی حقوقی و پیچیده است که نیازمند دقت، آگاهی و رعایت کامل قوانین و مقررات مرتبط است. این مسیر با طی مراحل مشخص از ثبت دادخواست تا اجرای صیغه طلاق در دفترخانه و تضمین حقوق مالی و حضانت فرزندان، تضمین‌کننده تحقق قانونی و عادلانه جدایی است. آشنایی با تفاوت‌های انواع طلاق، نقش نهادهای قضایی و دفاتر رسمی، و بهره‌گیری از مشاوره حقوقی متخصص، نه تنها روند را تسهیل می‌کند بلکه از بروز مشکلات و اختلافات احتمالی پس از طلاق جلوگیری می‌نماید. همچنین، توجه به شرایط خاص اقلیت‌های مذهبی و ایرانیان مقیم خارج از کشور، اجرای حقوق را همه‌جانبه و متناسب با وضعیت فردی هر زوج ممکن می‌سازد. در نهایت، اجرای دقیق و منصفانه احکام طلاق، کلید حفظ حقوق، کرامت و آسودگی خاطر همه طرفین در فرایند پرچالش پایان زندگی مشترک است. با دانش کافی و حمایت حقوقی مناسب، می‌توان این گذار دشوار را به تجربه‌ای سازنده و آرام تبدیل کرد.
مسیر پایان دادن به زندگی مشترک و اجرای احکام طلاق، گامی مهم و سرنوشت‌ساز است که پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. آگاهی از مراحل قانونی و جزئیات مربوط به آن، به شما کمک می‌کند تا این فرآیند را با کمترین چالش و بیشترین اطمینان طی کنید. در ادامه، به پرتکرارترین سوالات درباره اجرای احکام طلاق پاسخ داده‌ایم:
سوالات متداول درباره اجرای احکام طلاق
۱. اجرای احکام طلاق به چه معناست؟
اجرای احکام طلاق به معنای عملیاتی کردن دستورهای قانونی است که از سوی دادگاه‌ها در خصوص پایان دادن به رابطه زناشویی صادر شده‌اند. این فرآیند شامل مراحل مختلفی است که باید طبق ضوابط قانونی طی شود تا طلاق به صورت رسمی ثبت شده و آثار حقوقی آن از جمله تعیین حقوق مالی و حضانت فرزندان به رسمیت شناخته شود.
۲. مراحل اصلی اجرای حکم طلاق در ایران کدامند؟
مراحل اصلی اجرای حکم طلاق در دادگاه عبارت‌اند از:
- ثبت دادخواست و ارائه مدارک: زوجین یا یکی از آن‌ها باید دادخواست طلاق را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کرده و مدارک لازم (شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج و…) را ارائه دهند.
- تعیین جلسات مشاوره: دادگاه خانواده زوجین را به جلسات مشاوره هدایت می‌کند تا در صورت امکان سازش حاصل شود.
- صدور گواهی عدم امکان سازش: در صورت عدم سازش، دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر می‌کند که اعتبار مشخصی دارد (سه ماه برای طلاق توافقی و شش ماه برای طلاق به درخواست زوجه).
- ابلاغ و اجرای صیغه طلاق در دفترخانه: پس از دریافت گواهی، باید به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق جاری شود.
۳. تفاوت اجرای حکم در انواع طلاق (توافقی، به درخواست زوجه، به درخواست زوج، غیابی) چیست؟
- طلاق توافقی: پس از تنظیم توافقنامه مالی و غیرمالی و صدور گواهی عدم امکان سازش، زوجین با مراجعه به دفترخانه، صیغه طلاق را جاری می‌کنند.
- طلاق به درخواست زوجه: در این حالت، دادگاه حکم الزام زوج به طلاق یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق را صادر می‌کند. اگر زوج در مهلت شش ماهه به دفترخانه مراجعه نکند، سردفتر با اخطار و در نهایت بدون حضور او، صیغه طلاق را جاری می‌کند.
- طلاق به درخواست زوج: زوج با دریافت گواهی عدم امکان سازش (با اعتبار سه ماهه) به دفترخانه مراجعه می‌کند. اگر زوجه حاضر نشود، سردفتر با اخطار و سپس بدون حضور او، صیغه طلاق را جاری و ثبت می‌کند.
- طلاق غیابی: در صورتی که یکی از طرفین (معمولاً شوهر) غایب یا مجهول‌المکان باشد، دادگاه با نشر آگهی و معرفی نماینده‌ای برای اجرای صیغه طلاق، حکم را اجرا می‌کند.
۴. اجرای احکام طلاق برای ایرانیان مقیم خارج از کشور چگونه است؟
ایرانیان مقیم خارج از کشور می‌توانند طلاق خود را به دو روش حضوری یا آنلاین انجام دهند:
- روش حضوری: با مراجعه به مراکز اسلامی یا دفاتر رسمی طلاق در کشور محل اقامت و ارائه مدارک لازم.
- روش آنلاین: از طریق سامانه‌های الکترونیکی مانند سامانه میخک و همکاری با وکلای متخصص، بدون نیاز به حضور فیزیکی در ایران. این روش به کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان کمک می‌کند.
۵. آیا احکام طلاق صادره از دادگاه‌های خارجی در ایران معتبر هستند؟
برای اینکه احکام طلاق صادره از دادگاه‌های خارجی برای ایرانیان در ایران معتبر باشد، باید مورد تنفیذ دادگاه‌های ایران قرار گیرد. این به معنای بررسی و تأیید حکم خارجی بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران است تا از لحاظ ماهوی و تشریفاتی با قانون ایران سازگار باشد و حقوق مالی و غیرمالی زن رعایت شده باشد.
۶. عدم حضور یکی از زوجین در دفترخانه مانع اجرای صیغه طلاق می‌شود؟
خیر، طبق ماده ۳۵ قانون حمایت از خانواده، اگر یکی از زوجین در مهلت مقرر به دفترخانه مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، اما طرف دیگر حاضر نشود، سردفتر با ارسال اخطار، اجرای صیغه طلاق را انجام می‌دهد و طلاق ثبت و به اطلاع وی می‌رسد.
۷. حقوق مالی و حضانت فرزندان پس از اجرای حکم طلاق چگونه تعیین می‌شوند؟
اجرای احکام طلاق در ایران مستلزم تعیین و اجرای حقوق مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و تقسیم اموال مشترک است. همچنین حضانت فرزندان طبق قانون به طرفی که صلاحیت بیشتری دارد واگذار می‌شود. دادگاه موظف است این موارد را به طور دقیق در حکم خود مشخص کند.
۸. نقش وکیل و مشاوره حقوقی در اجرای احکام طلاق چیست؟
حضور وکیل متخصص در امور خانواده و دریافت مشاوره حقوقی پیش از اقدام به طلاق، می‌تواند روند اجرای حکم را به طور چشمگیری تسهیل کند و از بروز اشتباهات حقوقی جلوگیری نماید. وکیل با آگاهی از قوانین، می‌تواند در تنظیم مدارک، پیگیری مراحل دادگاه و دفترخانه و دفاع از حقوق موکل مؤثر باشد.
۹. آیا شرایط ویژه‌ای مانند دوران عقد یا بارداری بر اجرای حکم طلاق تأثیر می‌گذارد؟
بله، در صورتی که طلاق در دوران عقد یا دوران بارداری زن صورت گیرد، اجرای احکام طلاق با حساسیت‌های بیشتری همراه است. قانون برای حمایت از حقوق زن و فرزند در این شرایط، مقررات خاصی دارد که باید رعایت شود. به عنوان مثال، در دوران بارداری، حضانت و حقوق مالی زن و فرزند به دقت بررسی می‌شود.
۱۰. تفاوت اجرای حکم طلاق در مورد ایرانیان شیعه و غیرشیعه چیست؟
در ایران، اجرای احکام طلاق برای شهروندان غیرشیعه بر اساس مقررات مذهبی مربوط به آن‌ها انجام می‌شود. دادگاه‌ها بر اساس قانون اساسی و قانون مدنی، به احوال شخصیه اقلیت‌های مذهبی احترام می‌گذارند و اجرای حکم طلاق را مطابق با آیین آن‌ها انجام می‌دهند.
